Karbon Ayak İzi Nedir?
30-08-2022
18:09
Karbon ayak izi, son dönemlerin en çok tartışılan konularından biridir. İnsanların tercih ettikleri yaşam tarzı veya kullandıkları ürünlerle çevreye verdikleri yıkıcı zararı ölçmek için kullanılan bir tabirdir. Elbette bu zararın kişiden kişiye değişmesi söz konusudur. Batı’da yaşayan bir insanla Afrika yaşayan insanın doğaya verdikleri zarar aynı seviyede değildir.
Karbon ayak izi denilince akla iki nokta gelir: Birincil ve ikincil karbon ayak izi.
Birincil kaynaklı karbon ayak izi, günlük ulaşım aracı kullanımı veya evde çokça kullanılan TV; bilgisayar ve telefon gibi cihazlardan kaynaklıdır.
İkincil karbon ayak iziyse yaşam döngüsü boyunca kişinin çevreye verdiği toplam zararı ölçmek için dikkate alınır.
Karbon ayak izi neden ölçülür?
Hesaplamalara göre dünya üzerindeki enerji tüketimi her sene yüzde 40 oranında bir artışa sahip. Bu enerjinin büyük bir kısmı da fosil yakıtlardan elde ediliyor. Bu yakıtın her geçen zaman kullanımındaki artış, iklim değişikliğini ve doğal dengenin bozulması gibi bir sonuç doğuruyor. Değişimin ana nedeni sera gazı ve bu gazın yüzde 56’sı gibi büyük bir kısmı insan kaynaklıdır. Ormanlık alanların azalması, sıcaklık artışları, endemik türlerin kaybolması, buzul erilmeleri, okyanus suyu seviyelerindeki artış ve daha farklı değişimler ileriye dönük insan hayatında birtakım risklerin oluşacağının şimdiden haberini veriyor.
Bu süreçte insanın önemli bir rolü olması nedeniyle iklim değişikliği çevreleri tarafından karbon ayak izi ölçümleri ile insanların dikkatini bu yöne çekmek hedefleniyor. Ayrıca buradaki amaç, iklim değişikliğine sebep olan karbon ayak izlerini en aza indirmek.
Karbon ayak izini azaltmak için neler yapılır?
Karbon ayak izini azaltmak ve kontrol altına almak insanların elinde olan bir durumdur. Bunun için kişinin yaşam standartlarına dikkat etmesi ve ufak bir değişikliğe istekli olması yeterlidir. Bu noktada en önemli nokta tercih edilen araçların kullanımıdır. Gün içerisinde sıklıkla kullanılan telefon gibi araçların mümkün mertebe düşük güçle kullanımı yapılacaklardan biridir. Ayrıca kendi aracınızı kullanmak yerine toplu taşımaya katılmak, ya da benzinli araçlar yerine elektrikli araçlar tercih etmek yapılacaklar arasındadır.
Geri dönüşüm ürünleri kullanın
Karbon ayak izini azaltmanın en önemli yöntemlerinden biri geri dönüşüme dikkat etmek. Hem geri dönüşüme müsait ürünleri tercih edilmesi hem de evimizde geri dönüşüme uygun olan metal, plastik, cam, kağıt gibi ürünlerin geri dönüşüm kutusuna atılması gerekir. Diğer önemli konu da su israfının önlenmesi. Bu noktada azami dikkat edilmesi halinde su kaynaklarının korunması mümkün hale gelebilir. Aksi durumda gelecek neslin susuzluk çekmesi mümkündür.
Atık yağları değerlendirin
Atık yağların dönüşümü de önemli bir meseledir. Ayrıca son dönemde ön plana çıkarılan elektrikli araç kullanımı da karbon ayak izine karşı en iyi çözümlerden biridir. Sadece Türkiye’de 10 sene içerisinde elektrikli araç sayısının 2 milyonu aşacak olması, sera gazı salınımın önemli ölçüde azalmasına etki edecek.
Sera gazı salınımını azaltmanın en iyi yolu: Solar paneller
Fosil yakıt tüketimin azaltılmasında en önemli etken yenilenebilir enerji kaynaklarına yapılan yatırımdır. Bu noktada pek çok ülkenin teşvikleri var. Özellikle güneş paneli kullanıma yönelik teşvikler, güneş paneline olan bağımlılığı en aza indirmek için en iyi yöntemdir. Bunun haricinde rüzgar enerjisi de alternatiflerden biridir. Pratik ve herkesin yaşam alanına kurulumu gerçekleşebilecek güneş panelleri, sera gazı salınımında en önemli kozlardan biridir.
